هیمالیا

رشته‌کوه هیمالیا (هیمالایا هم نوشته شده) (به هندی: हिमालय)، مرتفع‌ترین کوه‌های زمین یا به‌طور عامیانه بام دنیا هستند. این رشته‌کوه، خط جداکنندهٔ شبه‌قارهٔ هند از فلات تبت است. نام هیمالیا از واژهٔ سانسکریت himālaya (هیمالَیا) گرفته شده که به معنی «برفستان» است.

بسیاری از رودهای بزرگ آسیا، از این رشته کوه سرچشمه می‌گیرند. تا قبل از اختراع وسایل هوانوردی، تنها تعداد انگشت‌شماری از کوهنوردان، موفق به صعود به قلل مرتفع هیمالیا شده بودند. در آنجا هیچ گونه جاده یا خط آهنی وجود ندارد و تنها راه ممکن، بالا رفتن از دامنه‌ها و صخره‌ها با پای پیاده است. بارها و اثاثیه نیز توسط اسب، قاطر، الاغ، بز و حتی گوسفند حمل می‌شوند. بلندترین قلهٔ جهان، اورست با ارتفاع ۸٫۸۴۸ متر در این رشته‌کوه قرار دارد. در رشته کوه هیمالیا ۱۴ قله وجود دارد که ارتفاع هر یک از آن‌ها بیش از هشت هزار متر است و اورست بلندترینِ آن‌هاست.
محتویات

    ۱ بوم شناسی
    ۲ زمین‌شناسی
    ۳ آب شناسی
    ۴ دریاچه‌ها
    ۵ هیمالایا در مذهب هندو
    ۶ کوه اورست
    ۷ قله‌های بلند
    ۸ جستارهای وابسته
    ۹ پانویس

بوم شناسی

گیاهان و جانورانِ هیمالیا نسبت به آب و هوا، بارش، ارتفاع و خاک متفاوت اند. محدوده آب و هوایی از مناطق گرمسیری در پایه کوه‌ها آغاز و تا یخ دائمی و برف در بالاترین ارتفاعات ادامه می‌یابد. مقدار سالانهٔ بارش از غرب به شرق در امتدادِ محدودهٔ جبهه جنوبی افزایش می‌یابد. این تنوعِ ارتفاع بهمراهِ بارش باران و شرایطِ خاک همراه با برف بسیار باغث تنوع جوامع گیاهی و حیوانی متمایز در منطقه هیمالیا می‌شود. به عنوان مثال ارتفاع بالا (بهمراهِ فشار اتمسفر کم) همراه با سرمای شدید تنها اجازهٔ زنده ماندن را به ارگانیسم‌های سخت جان می‌دهد.[۱]
زمین‌شناسی

هیمالیا در میانِ جوان ترین رشته کوه‌ها در زمین هستند و از رسوب و رانش سنگ رسوبی و سنگ دگرگونی بوجود آمده‌اند. بر اساسِ تئوری مدرنِ تکتونیک صفحه‌ای، شکل گیری آنها در نتیجه برخورد قاره‌ای و کوهزایی در امتداد مرز همگرای میانِ صفحهٔ هند و استرالیا و صفحه اوراسیایی است.

در طول عصر یخبندان گذشته، یک جریان یخ متصل از یخچال‌های طبیعی بین کانگچن جونگا در شرق و نانگا پاربات در غرب موجود بوده است.[۲]
آب شناسی

هیمالیا سومین سپرده یخ و برف در جهان را پس از قطب جنوب و قطب شمال داراست.[۳] دامنه هیمالیا در حدودِ ۱۵۰۰۰ یخچال طبیعی دارد و ذخیره‌ای حدود ۱۲۰۰۰ کیلومتر مکعب آب تازه را در خود نگه داشته است.[۴]
دریاچه‌ها
دریاچه هیمالیایی در ارتفاع حدود ۵۰۰۰ متری سیکیم، هند.

منطقه هیمالیا دارای صدها دریاچه است. بیشتر دریاچه‌ها در ارتفاعات کمتر از ۵۰۰۰ متر یافت می‌شود. دریاچه تیلیچو Tilicho در نپال یکی از بلند مرتبه ترین دریاچه‌ها در جهان است.
هیمالایا در مذهب هندو

در آیین هندو، هیمالیا به عنوان خدای هیماوات، پدر گانگا و پارواتی تجسم یافته است.[۵]
کوه اورست
نوشتار اصلی: کوه اورست

کوه اورست با نام نپالی ساگارماتا (सगरमाथा به معنی سر آسمان) و نام تبتی کومولانگما بلندترین کوه کره زمین است. ارتفاع قله آن از سطح دریا معادل ۸٬۸۴۸ متر (۲۹٬۰۲۹ پا) می‌باشد. این کوه در رشته کوه‌های هیمالیا در مرز منطقه ساگارماتای نپال و تبت در کشور چین قرار گرفته‌است.
قله‌های بلند
#     نام     ارتفاع     کشور (ها)
۱     اورست     ۸۸۴۸ متر      People's Republic of China
 Nepal
۲     کی۲     ۸۶۱۱ متر      Pakistan
 People's Republic of China
۳     کنجچنجنگا     ۸۵۸۶ متر      India
 Nepal
۴     لهوتسه     ۸۵۱۶ متر      Nepal
 People's Republic of China
۵     ماکالو     ۸۴۶۲ متر      Nepal
 People's Republic of China
۶     چو اویو     ۸۲۰۱      Nepal
 People's Republic of China
۷     داولاگیری     ۸۱۶۷ متر      Nepal
۸     ماناسلو     ۸۱۵۶ متر      Nepal
۹     نانگا پاربات     ۸۱۲۶      Pakistan
۱۰     آناپورنا     ۸۰۹۱ متر      Nepal
۱۱     گاشربروم ۱     ۸۰۸۰ متر      Pakistan
 People's Republic of China
۱۲     برود پیک     ۸۰۵۱ متر      Pakistan
 People's Republic of China
۱۳     گاشربروم ۲     ۸۰۳۵ متر      Pakistan
 People's Republic of China
۱۴     شیشاپانگما     ۸۰۱۳ متر      People's Republic of China
۱۵     گیاچونگ کانگ     ۷۹۵۲ متر      Nepal
 People's Republic of China
۱۶     گاشربروم ۴     ۷۹۲۵ متر      Pakistan
 People's Republic of China
۱۷     ماشربروم     ۷۸۲۱ متر      Pakistan
۱۸     ناندا دوی     ۷۸۱۷ متر      India
۱۹     راکاپوشی     ۷۷۸۸ متر      Pakistan
۲۰     تیریچ میر     ۷۷۰۸ متر      Pakistan