لودویک زامنهوف

دکتر لودویک لازاروس زامنهوف (Ludwig Lazarus Zamenhof) متولد سال ۱۸۵۹ در شهر بیاویستوک در لهستان فعلی، آفرینندهٔ زبان بین‌المللی اسپرانتو در سال ۱۸۸۷ است. وی در سال ۱۹۱۷ دیده از جهان بست. یونسکو سال ۱۹۸۶ را به پاس خدمات زامنهوف به بشریت، و به خاطر ابداع زبان اسپرانتو، سال «زامنهوف» اعلام کرد.

محتویات

    ۱ زندگی و زمینهٔ فرهنگی
    ۲ تلاش‌ها برای زبانی بین‌المللی
    ۳ خانواده
    ۴ جستارهای وابسته
    ۵ منابع
    ۶ پیوند به بیرون

زندگی و زمینهٔ فرهنگی

زامنهوف در ۱۵ دسامبر ۱۸۵۹ در بیاویستوک شهری در امپراطوری روسیه (اکنون در لهستان) متولد شد. به گفتهٔ خود او، زبانی که در کودکی به صورت طبیعی فراگرفت، روسی بود (یا بلاروسی که در قرن ۱۹ میلادی از روسی مجزا نبود) و همین زبان تاثیر بسیار زیادی در نظام صوتی اسپرانتو و واج‌شناسی آن گذاشت. در عین حال، او به زبان مادری خود (ییدیش یا عبری-آلمانی) نیز به طور طبیعی سخن می‌گفت. پدر زامنهوف معلم زبان آلمانی بود و خود او نیز آلمانی را فصیح صحبت می‌کرد. او در سنین بالاتر به زبان لهستانی گرایش بیشتری پیدا کرد تا جایی که زبان مادری فرزندانش لهستانی بود. زامنهوف بعدها زبان‌های فرانسوی، لاتین، یونانی، عبری و انگلیسی را فراگرفت. او همچنین علاقهٔ خاصی به زبان‌های ایتالیایی، اسپانیایی و لیتوانیایی داشت.

جمعیت بیاویستوک در زمان زامنهوف، مشتمل بر اکثریت ییدیش زبان در کنار سه اقلیت لهستانی زبان، آلمانی زبان و بلاروسی زبان بود. وی از اختلاف‌های بسیار میان این گروه‌ها بسیار غمگین و افسرده بود و عامل اصلی نفرت و تعصب بین این گروه‌های زبانی را سوء تفاهم متقابل می‌دانست و عقیده داشت که این اختلاف، در اثر نبود یک زبان واحد و عمومی است که بتواند ابزار ارتباطی میان مردمی از قومیت‌های متفاوت باشد.
تلاش‌ها برای زبانی بین‌المللی

زامنهوف در زمان گذران دورهٔ تحصیلات دبیرستانی خود در ورشو، به فکر خلق یک زبان بین‌المللی و جهانی افتاد که با یک دستور زبان بسیار غنی و پیچیده عرضه شود؛ که البته بعد از یادگیری زبان انگلیسی، به این نتیجه رسید که زبان بین‌المللی مد نظرش باید گرامر ساده‌تری داشته باشد. او در تحقیقات خود در مورد زبان‌شناسی، علاوه بر اینکه از زبان‌های فطری مادر و پدر (روسی و ییدیش) و زبان مورد علاقه‌اش (لهستانی) کمک گرفت، از مهارت بسیار خود در زبان آلمانی، آشنایی با زبان‌های لاتین، عبری و فرانسوی و دانش ابتدایی از زبان‌های یونانی انگلیسی و ایتالیایی نیز بهره برد.

زامنهوف در سال ۱۸۷۸ طراحی زبان بین‌المللی خود را به پایان رسانید. گرچه به خاطر سن کمش از انتشار آن خودداری کرد. پس از اتمام دورهٔ دبیرستان، ابتدا در مسکو و سپس در ورشو به تحصیل در پزشکی پرداخت و در سال ۱۸۸۵ فارغ‌التحصیل شد و در ویزیا به عنوان پزشک، و سپس در سال ۱۸۸۶ به عنوان چشم پزشک در پوتسک و وین مشغول به کار شد و در حین معالجهٔ بیماران به کوشش خود در پروژهٔ زبان بین‌المللی ادامه می‌داد.

در مدت دو سال، او تلاش کرد تا سرمایه‌ای بیندوزد تا بتواند جزوه‌ای در مورد زبانی که خلق کرده بود منتشر کند. در نهایت با کمک‌های مالی پدر نامزدش، در سال ۱۸۸۷ کتابی با عنوان «Lingvo internacia: Antaŭparolo kaj plena lernolibro» (زبان بین‌المللی: پیشگفتار و جزوهٔ کامل) به زبان روسی و با اسم مستعار «Doktoro Esperanto» (دکتر امیدوار) منتشر کرد که نام این زبان بین‌المللی نیز از همین تخلص گرفته شده‌است. این زبان برای شخص زامنهوف نه‌تنها یک ابزار ارتباطی؛ بلکه راهی برای ترویج همزیستی صلح‌آمیز بین مردمان فرهنگهای مختلف بود.

    آرمان ابدی اسپرانتو چنین است: بر بنیاد زبانی بی‌طرف، دیوارهای میان نسل‌ها فرو بریزند و هر یک از ابناء بشر عادت داده شود که به دیگر انسان‌ها فقط انسانی و برادرانه نگاه کند.[۱]

خانواده

او دارای دو دختر و یک پسر بود. یکی از دختران او لیدیا زامنهوف تحت تاثیر دوست خود مارثا روت در سال ۱۹۲۵ به آیین بهایی گرایش پیدا کرد و بهایی شد.
جستارهای وابسته

    هو میا کور - شعر کوتاهی از لودویک زامنهوف که آنرا اولین نوشته ادبی زبان اسپرانتو می‌دانند.